Sportkrant – Biljart

Er zijn in Nederland verschillende ‘klassieke biljart’-fabrieken, waarvan de in 1898 opgerichte fabriek Wilhelmina van het in 2015 overleden biljarticoon Cees van Oosterhout wellicht de bekendste is.

Biljarttafels zijn rechthoekig, maar hebben verschillende afmetingen, waarbij pool- en snookertafels over gaten in de banden beschikken (pockets), terwijl caramboletafels zonder pockets worden gemaakt en bedoeld zijn voor de spelsoorten libre, kader, driebanden en bandstoten.

De belangstelling voor de biljartsport lijkt tanende, maar dat is slechts een veronderstelling. Wel evident is dat de Koninklijke Nederlandse Biljart Bond (KNBB) met een teruglopend ledental kampt, maar dat komt omdat veel biljarters de competitie vaarwel zeggen. Redenen zijn de hoge afdrachten aan de KNBB en de torenhoge consumptietarieven in de horeca, waar de biljartsport veelal plaatsvindt. Interne competities bij de biljartverenigingen vieren dan ook hoogtij. De leden betalen alleen verenigingscontributie en de club heeft het wedstrijdschema in eigen hand. Bij verhindering kunnen de onderlinge partijen eenvoudig worden verplaatst. In het algemeen is vast te stellen dat de belangstelling voor de biljartsport stabiel blijft. ‘De doelgroep is wel enigszins aan het vergrijzen, maar wij hebben niets te klagen over de productie. Wij kunnen aan de aanvragen nauwelijks voldoen’, zegt de 62-jarige Cees Boxce.

Samen met broer Gerard (63) is hij al 44 jaar eigenaar van biljartfabriek Dé Biljartmakers, sinds 2002 gevestigd in Portengensebrug, onder de rook van Breukelen. In de traditioneel Franstalige biljartwereld worden Dé Biljartmakers ook wel ‘Créateurs des Billards’ genoemd. Uit onderstaande tekst wordt duidelijk waarom.

‘Om de belangstelling voor de biljartsport bij de jeugd weer aan te wakkeren, bedachten we iets anders’, vult Gerard aan, ‘daar is de jeugd nogal gevoelig voor.‘ De gebroeders ontwierpen daarom een ronde biljarttafel en dat bleek een schot in de roos. ‘Wij zijn nu bezig met de zesde ronde tafel, die recentelijk door een biljartcentrum werd besteld. De eerste ronde tafel was voorzien van twee pockets en staat in een poolcentrum in Gorinchem. Maar wij hebben ook opdrachten gekregen om voor carambole biljart een ronde tafel te maken. De jeugd voelt zich klaarblijkelijk meer aangetrokken tot deze afwijkende vorm van een biljart.’

Braderieën.

De bevestiging van deze visie kwam vorig jaar uit Den Bosch middels de opdracht voor een achthoekig biljart. Deze afwijkende biljarts worden ook verhuurd aan organisatoren van braderieën en andere evenementen. De gebroeders Boxce hebben de indruk dat zij de enige biljartmakers zijn met de kennis en vooral de wil om biljarts met afwijkende afmetingen te maken. ‘We horen namelijk vaak van opdrachtgevers dat ze al aan het shoppen zijn geweest, maar dat niemand bereid of in staat was de opdracht aan te nemen.

’Dé Biljartmakers hebben eigenlijk een beetje te veel werk en dus zijn de gebroeders Boxe op zoek naar versterking op de vloer. ‘De vele aanvragen zorgen voor te veel overuren, dus versterking met iemand die het vak kent en/of graag wil leren is van harte welkom. Maar zoals je ziet, die persoon moet wel de mouwen opstropen,’ glimlacht Gerard Boxce. Naast de fabricage van de gangbare snooker- , pool- en carambole tafels, krijgen de eigenaren van het knusse biljartdomein ook wel hele bijzondere opdrachten. ‘Er zijn natuurlijk altijd mensen die privé graag een bijzonder biljart in huis willen hebben‘, vertelt Cees terwijl Gerard zorgvuldig een nieuwe pomerans aanbrengt op de keu van een klant. ‘Zo kregen wij
een foto van iemand uit Bilthoven toegestuurd met de vraag of wij in staat waren het afgebeelde exemplaar te leveren. ‘Die opdracht hebben de gebroeders aangenomen en dat hebben ze geweten. Na contact met de klant bedacht deze dat het niet alleen aardig zou zijn om kleine cameraatjes in de hoeken te plaatsen, maar tevens dat er een elektronisch scorebord in de houten randen moest worden ingebouwd. En daar bleef het niet bij. Hij vond dat LED-verlichting onder de banden wel apart zou zijn, dat roestvrijstalen poten – afgewerkt met Swarovski kristal – wel uitstraling zouden hebben en dat er een zwart laken moest worden gelegd. ‘Een hele mooie opdracht waaraan wij ruim 200 uur werk hebben gehad. Ter vergelijking, het maken van een normaal biljart neemt, afhankelijk van de afmetingen, zo’n vijftig à zestig uur in beslag.’

Recentelijk nog kregen de broers Cees en Gerard een soortgelijke, maar minder ingewikkelde opdracht van een particulier uit Tienhoven, maar dan voor een snookertafel.
‘Kijk, daar staat ‘ie en die gaan we komende week plaatsen.’ Terwijl Gerard zijn verhaal doet, gaat broer Cees na het aanbrengen van de pomerans al weer als een speer naar het atelier om een nieuwe opdracht te realiseren. ‘Kijk, dit is een éénderde-biljart. Een oefenbiljart voor bijvoorbeeld een serie Americain of om andere technische vaardigheden onder de knie te krijgen.’

Oranje laken

Een andere specialiteit van Dé Biljartmakers is het leggen van speciale lakens. ‘Het komt steeds vaker voor, dat horecagelegenheden bij grote internationale evenementen als een EK- of WK voetbal of bij de Olympische Spelen, de traditionele groene lakens tijdelijk laten vervangen door oranje of rood-wit-blauwe lakens. Dit in het kader van de totale oranje-gekte, die dan meestal ontstaat. Zo’n laken bestellen wij dan en demonteren het weer na afloop van het evenement, ’legt Gerard glimlachend uit. Tegenwoordig leggen Dé Biljartmakers zogenaamde Royal Pro-lakens. ‘Dit laken is honderd procent synthetisch. Hierdoor is het mogelijk dat het biljart onverwarmd bespeeld kan worden, zonder dat de eigenschappen van het laken veranderen. Door dit bijzondere laken worden dus veel energiekosten bespaard. ’Het speeldoek is uiterst dun en maakt tijdens het spelen meer lawaai dan het alom bekende super laken Simonis Rapide, dat voor 90% uit wol en voor 10% uit nylon bestaat en dat de gebroeders eveneens in hun collectie hebben. Ook in de biljart accessoiresen benodigdheden zijn Dé Biljartmakers steeds uit op noviteiten. Zo hebben de broers in plaats van de traditionele klassieke lampen boven het biljart, LED verlichting ontworpen. En speciaal voor de horeca, waar een biljart nog wel eens in de weg staat bij een evenement, bedachten ze een ‘verrijd-systeem’. Dat is een afstandsbediening, waarmee een biljart eenvoudig kan worden verplaatst.

Ook de gelaagde pomerans  is een artikel waar veel vraag naar is. ‘Soms staan er acht tot tien klanten in de winkel te wachten, die graag zo’n pomerans gemonteerd willen hebben’, roepen de mannen met gepaste trots. Dé Biljartmakers adverteren niet, maar sponsoren wel graag een biljartevenement voor het goede doel, zoals het jaarlijkse Landelijk Biljarttoernooi voor Parkinson Patiënten in de Cultureel Centrum De Stadshof in Vianen.

De Utrechtse Sportkrant is een krant die wekelijks wordt uitgegeven in en rondom Utrecht. Hierin staat leuk sportnieuws opgenomen, maar ook is er plaats voor verhalen. Heb je interesse in sport en wil je de Utrechtse Sportkrant niet missen? Neem dan hier een abonnement! Heb je het vorige verhaal gemist? Klik hier om het alsnog te lezen.